Kwestia pożyczek od rodziny bez wątpienia stanowi jedno z tych zjawisk, których status prawny jest dla przeciętnego człowieka niejasny. Z jednej bowiem strony pożyczanie pieniędzy od rodziny wydaje się nam czymś całkowicie odmiennym, niż na przykład zaciągnięcie kredytu w banku lub pożyczki w firmie pozabankowej, i to niezależnie od tego, czy pieniądze pochodzące z pożyczki od członków naszej rodziny dostajemy na konto bankowe czy też „do ręki”.

Warto jednak zdawać sobie sprawę z faktu, że zgodnie z polskimi przepisami, każda pożyczka, w tym także pożyczka od członków najbliższej rodziny, stanowi czynność cywilnoprawną. To zaś pociąga za sobą konieczność podporządkowania się określonym regulacjom oraz spełnienia określonych obowiązków.

Co więc przede wszystkim należy wiedzieć na temat pożyczek w rodzinie? Przyjrzyjmy się tej kwestii nieco dokładniej i postarajmy się udzielić odpowiedzi na to pytanie.

Pożyczki w rodzinie: co trzeba o nich wiedzieć?

Jak już wspominano powyżej, pożyczka w rodzinie jest, zgodnie z rozumieniem polskich przepisów, czynnością cywilnoprawną. Oznacza to, że:

Po pierwsze: za każdym razem mamy obowiązek sporządzenia umowy, w której zostaną zawarte wszystkie najważniejsze informacje na temat pożyczki.
Po drugie: w określonych sytuacjach mamy obowiązek poinformowania o pożyczce Urzędu Skarbowego

W tym pierwszym przypadku mamy do czynienia z warunkiem o charakterze obligatoryjnym: niezależnie od kogo pożyczamy pieniądze, fakt takiej pożyczki musi zostać opisany w stosownej umowie. Co jednak ważne, w przypadku pożyczek od rodziny umowa taka nie wymaga potwierdzenia notarialnego, co oznacza, że możemy ją sporządzić w całości samodzielnie.

Jakie dane muszą znaleźć się w tego rodzaju umowie? Potrzebne będa takie informacje, jak:

1. Dane osobowe pożyczkodawcy oraz pożyczkobiorcy
2. Data zawarcia umowy o udzieleniu pożyczki
3. Kwota pożyczki
4. Okres trwania pożyczki
5. Informacje na temat oprocentowania pożyczki(jeżeli pożyczka jest oprocentowana)

W przypadku, gdy nie dopełnimy obowiązku sporządzenia umowy, musimy liczyć się z tym, że Urząd Skarbowy potraktuje pożyczkę od rodziny jako darowiznę, co będzie oznaczało konieczność zapłacenia podatku w wysokości 20% kwoty pożyczki oraz ewentualnych kar.

Podatek od pożyczki w rodzinie

Co do zasady, pożyczki w najbliższej rodzinie są zwolnione z obowiązku podatkowego, jeżeli kwota pożyczki nie przekracza pułapu 9637 zł. Należy jednak pamiętać, że kwota ta liczona jest w perspektywie pięciu lat, jeżeli pożyczamy od tego samego członka naszej rodziny. Oznacza to, że jeśli np. pożyczaliśmy od naszej matki 5 tysięcy złotych w poprzednim roku a teraz chcemy ponownie pożyczyć taką samą kwotę, automatyczne zwolnienie z obowiązku podatkowego nie będzie nas obejmować.

W przypadku pożyczek na kwotę wyższą, niż 9637 zł należy złożyć w Urzędzie Skarbowym deklarację PCC. Zasadniczo, pożyczka taka jest objęta podatkiem w wysokości 2% jej kwoty. Obowiązku podatkowego możemy jednak uniknąć, jeżeli:

1. Złożymy deklarację PCC w terminie nie dalszym, niż 14 dni od momentu zawarcie pożyczki
2. Pieniądze pochodzącze z pożyczki otrzymamy nie „do ręki”, lecz na rachunek bankowy lub przekazem pocztowym

Spełnienie tych dwóch wymogów oraz przedstawienie Urzędowi Skarbowemu poprawnie sformułowanej i kompletnej umowy o zawarciu pożyczki powinno poskutkować wydaniem decyzji o zwolnieniu nas z obowiązku płacenia podatku od kwoty pożyczki.