Gdy przychodzi okres rozliczeń podatkowych z fiskusem, wiele osób ma problemy z wypełnieniem swoich zeznań za ubiegły rok. Wątpliwości pojawiają się nie tylko w zakresie ulg, czy zwolnień, ale przede wszystkim z wykazywaniem dochodów. O ile jest jedno ich źródło, np. z tytułu umowy o pracę, nie stanowi kłopotów z wykazaniem zarobków. Jeśli jednak ktoś otrzymuje świadczenia z różnych tytułów, może nie wiedzieć, co zakwalifikować do dochodu, a co można pominąć. W niniejszym artykule znaleźć można odpowiedź na pytanie: czy zasiłek macierzyński wlicza się do dochodu?
Kiedy przysługuje zasiłek macierzyński?
Zasiłek macierzyński, jak sama nazwa wskazuje, jest otrzymywany w związku z rozpoczęciem pełnienia przez kobietę roli matki. Może on przysługiwać nie tylko po urodzeniu dziecka lub dzieci, ale również w przypadku przyjęcia go/ich na wychowanie. Warto zaznaczyć, że według ustawy zasiłkowej, prawo do takiego zasiłku ma jedynie kobieta podlegająca ubezpieczeniu chorobowym. Co do zasady będzie to kobieta, która ma zatrudnienie. Zasiłek macierzyński przysługuje również kobiecie, której umowa o pracę została z mocy prawa rozwiązana z dniem porodu. Wówczas świadczenie to jest wypłacane przez ZUS.
Czas otrzymywania zasiłku
Zasiłek otrzymuje się w czasie korzystania z urlopu macierzyńskiego, którego wymiar zależny jest od liczby urodzonych dzieci przy jednym porodzie i wynosi:
- 20 tygodni przy urodzeniu 1 dziecka,
- 31 tygodni przy urodzeniu 2 dzieci,
- 33 tygodnie przy urodzeniu 3 dzieci,
- 34 tygodni przy urodzeniu 4 dzieci,
- 37 tygodni przy urodzeniu 5 i więcej dzieci.
Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego pracownikowi przysługuje urlop rodzicielski w wymiarze 32 tygodni przy urodzeniu 1 dziecka, albo 34 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż 1 dziecka. Warto zaznaczyć, że za okres korzystania z urlopu rodzicielskiego ubezpieczonemu również przysługuje zasiłek macierzyński.
Wysokość zasiłku macierzyńskiego
W okresie urlopu macierzyńskiego kobieta ma prawo do pobierania zasiłku w wysokości 100% wymiaru świadczenia. W okresie przebywania na urlopie rodzicielskim zasiłek macierzyński wynosi już tylko 60%. Jeśli jednak ubezpieczona w odpowiednim okresie po porodzie złoży wniosek do pracodawcy bądź ZUSu, może za cały okres urlopu macierzyńskiego oraz rodzicielskiego pobierać zasiłek macierzyński w stałej wysokości, która wynosi 80% wymiaru świadczenia.
Czy zasiłek macierzyński jest dochodem?
Wysokość osiągniętego dochodu jest wymagana w wielu przypadkach. Oczywiście trzeba ją wykazać w corocznych rozliczeniach podatku dochodowego, ale również we wnioskach, w których ubiegać się można o różnego rodzaju świadczenia, np. rodzinne, czy z pomocy społecznej. Zasiłek macierzyński, mimo, iż nie w każdej sytuacji jest opodatkowany, stanowi dochód. Jest to bowiem świadczenie, które otrzymujemy regularnie w okresie urlopu macierzyńskiego, często zamiast wynagrodzenia za pracę. Otrzymywany zasiłek jest przychodem z tzw. innych źródeł. Dochód jest to przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Zgodnie z przepisami, do zasiłków macierzyńskich nie stosuje się kosztów uzyskania przychodu, ani nie nalicza się składek ZUS, dlatego zasiłek macierzyński stanowi przychód oraz dochód w takiej samej wysokości.
Składając zatem oświadczenia, zeznania podatkowe, czy wnioski o świadczenia, trzeba wziąć w nich pod uwagę otrzymany zasiłek macierzyński. Jeśli kobieta jest zatrudniona to w otrzymanej od pracodawcy informacji PIT-11 będzie miała wykazany przychód z tytułu zasiłku macierzyńskiego w specjalnie wyznaczonej do tego rubryce.
Sprawdź także: Źródła dochodu – co wlicza się do dochodu?
Zwolnienie zasiłku macierzyńskiego z podatku dochodowego
Od wypłacanego osobie ubezpieczonej zasiłku macierzyńskiego płatnik ma obowiązek potrącić zaliczkę na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych. Jest jednak kilka wyjątków od tej reguły. Płatnik nie pobierze zaliczki na podatek, jeśli osoba pobierająca zasiłek:
- nie ukończyła 26. roku życia i nie zrezygnowała ze stosowania tzw. ulgi dla młodych,
- korzysta z ulgi na powrót do Polski,
- korzysta z ulgi dla rodzin wychowujących co najmniej 4 dzieci,
- korzysta z ulgi dla pracujących seniorów (i np. przysposobiła dziecko w związku z czym należy się jej urlop macierzyński),
- zaliczka na podatek wynosi nie więcej, niż 300,00 zł i świadczeniobiorca korzysta z kwoty wolnej.
Niektórym mogłoby się wydawać, że jeśli zasiłek macierzyński jest wolny od podatku, to nie należy traktować go jako przychodu. Jednak nic bardziej mylnego i tutaj należy uważać. Nie pobieranie zaliczki na podatek dochodowy nie oznacza bowiem, że zasiłek nie stanowi dochodu. Trzeba o tym pamiętać wypełniając zeznanie podatkowe oraz wszelkiego rodzaju oświadczenia o dochodzie.
W sytuacjach, gdy osoba pobierająca zasiłek macierzyński będzie miała do czynienia z kryterium dochodowym, musi ona pamiętać o wykazaniu tego zasiłku. Złożenie oświadczenia o dochodzie z pominięciem zasiłku macierzyńskiego jest nie tylko błędne, ale i przewidziana została za to odpowiedzialność karna. Nie wykazanie zasiłku macierzyńskiego może bowiem sfałszować wysokość wykazanych dochodów. A często to od nich zależy przyznawanie świadczeń, m.in. rodzinnych. W innych przypadkach można narazić się na nieprzyjemne konsekwencje – m.in. konieczność zwrotu nienależnie pobranych świadczeń.
Sprawdź także: Czy zasiłek pielęgnacyjny wlicza się do dochodu?